21оқу іс – әрекеті
Білім беру саласы: Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері: Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы: Киіз үй жабдықтары.
Мақсаты:
- Киіз үй жабдықтарымен таныстыру.
- Киіз үйді ауа райының қандай жағдайында да пайдалануға болатындығын, киіз үй жабдықтары туралы айтып, балалардың есте сақтай білу қабілеттерін дамыту.
- Ата-анадан балаға мұра болып келе жатқан ұлттық құндылықтарымызды сақтауға баулу.
Сөздік жұмыс: абажа, кебеже, әбдіре, асдал, т.б.
Іс – әрекет бөлімдері |
Педагогтің іс-әрекеті |
Балалардың іс - әрекеті |
Ізденістер. Ұйымдастыру. |
1.Киіз жабдықтары» тақырыбын көрнекілік әдісі арқылы түсіндіреді: -Киіз үй ауа райының қандай жағдайында да пайдалануға өте ыңғайлы. Ішіне жарық жақсы түседі, ауа алмасуы талапқа сай, жел, дауылға көп шайқалмайды. Киіз үйдің негізгі қаңқасын сүйегі деп атайды. Олар: кереге, уық, шаңырақ, сықырлауық (жарма есігі). Кереге – киіз үйдің ағаштан жасаған жиналмалы торкөзді сүйегі. Шаңырақ – киіз үйдің уықтарын біріктіріп, еңсесін көтеріп, тұтастырып ұстап тұратын дөңгелек шеңбер. Уық – кереге мен шаңырақтың арасын ұыстап, қосып тұратын сырық. Киіз есік – сықырлауықты жауып, шаңырақ арқылы өткізіп байланады. Киіз есіктің сырты киіз, ортасы ши, астары жарғақ теріден жасалады. Үй жиһаздары: Абажа – тамақ пен ыдыс-аяқ сақталатын кебеженің үлкен түрі. Ағаштан жасалып, киізбен, былғарымен қапталған. Кебеже-сұр ет, құрт, шай салып сақтау үшін ағаштан жасап, өрнектеген үй жиһазы. Әбдіре-зат сақтайтын үлкен сандық. Сырты қаңылтырмен әшекейленіп қапталады. Ағаш төсек-жату үшін пайдаланатын үй жиһазы. Асдал-тамақ пен ыдыс-аяқ сақталатын кебеже. Жастықағаш-ерте кезде жастықтың астына салынатын ағаш тиянақ. Адалбақан-киім ілуге арналған үй жиһазы. Жүкаяқ – үйде жүк астына қоятын ағаш зат. Сандық – киім-кшек, т.б. зат салуға арналған үй жиһазы. Төсеніштер: Алаша, киіз, сырмақ. Тұскиіз – сәндік үшін төсектің тұсына үй бұйымы. Қоржын – екі жағын тең етіп тоқыған, не құүрап тіккен зат салатын дорба. Аяққап – ыдыс-аяқ салатын қапшық. Екі бетін киіздеп тігіп, бетін ою-өрнек салып не кестелеп әшекелейді. 2.Дәптерден киіз үй сүйектерін тапқыздырады. |
Мұқият тыңдайды, түсінбегендерін сұрайды, сұрақтарға жауап береді.
Киіз бөліктерін атайды, оларды қайда орналасатынын сызып көрсетеді. Киіз үйді бояйды. Жолаушының киіз үйге баратын жолын тауып, сызып көрсетеді. |
Қорытындылау |
Сұрақ-жауап, көрнекілік әдістері арқылы сабақта алған білімдерін бекітеді. |
Сұрақтарға жауап береді |
Күтілетін нәтиже: киіз үйдің жабдықтарын білу.
Білуі тиіс: киіз үй жабдықтарының қалай аталатынын білу.
Түсінігі: киіз үйдің қазақ халқының тұрмысындағы пайдасын білу.
Көрсете білуі: киіз үй жабдықтарын тұрмыста пайдалана білу,